Bonsai oppotten (van vollegrond naar pot): hoe ik het doe

In de veronderstelling dat het gaat om een boompje van al wat leeftijd (waar ondertussen al wat snoei aan gebeurd is), waarbij het gaat om een gezonde plant, die al eens herplant is geweest en waar dus zekerheid is dat er al flink wat wortels zijn

stap 1:
Rondom met een voldoende scherpe gewone spade alle wortels doorsteken. De spade dan schuin onder de boom doorsteken en zo de plant met grond en al omhoogtillen. De boom komt dan met grond en al op het blad van de spade te staan, en zo schuif ik de spade met het blad over de put. Ik hou de spade op de grond met de voet.

stap 2:
met een gewoon tuinharkje de grond op die manier beginnen weghalen. Overal tegelijk, boven, zijkant, en van zodra je het zaakje kunt opheffen, zeker ook de onderkant. Als er teveel wortels in de weg beginnen te zitten, overschakelen naar een fijnere wortelhaak. Zoveel als mogelijk ter plekke de aarde weghalen. Indien dit lang duurt, af en toe de blootgekomen wortels beginnen bestuiven met plantenspuit met water.

stap 3:
een ruime kuip voorzien (metserskuip) en een tuinslang. De boom met de resterende grond in de kuip houden en met de lans op een fijnere straal (volle kracht mag) alle resterende aarde zoveel als mogelijk afspuiten. Daarbij af en toe met de handen door de kluit gaan. Meteen kan je met je vingers de wortels ook uitkammen.

stap 4:
de vrijgemaakte wortels inspecteren en beginnen snoeien. Reken erop dat je zowat de helft zult kunnen/mogen wesnoeien. Penwortels mogen compleet weggesnoeid worden indien er voldoende andere wortels zijn. Sommige grotere wortels mogen eveneens compleet weg (als die lelijk uitgegroeid zijn of op vervelende plaats), andere wortels die moeten overblijven voor het eindresultaat worden gewoon ingekort tot ze vlot in de voorziene pot kunnen passen. Heel lange dunnere wortels die over en door andere wortels groeien en knellen, ook wegsnoeien of zo inkorten dat je ze kunt herpositioneren en ze terug goed komen te liggen. Kriskras wortels zijn ongewenst.

stap 5:
de voorziene pot moet al voorbereid zijn op voorhand, de gaten afgedekt met gaas (of potscherven), desnoods een verankeringsdraad al voorzien door de gaten, en een eerste laag grondmengsel. Daarna een hoopje grondmengsel toevoegen (bergje maken) en daarop de wortelhals uitspreiden zoals gewenst, zachtjes heen en weer in nestelen zodat de boom wat uitzakt en de grond tussen de wortels komt. Meestal giet ik dan al een eerste keer. Daarna stelselmatig de resterende grond toevoegen, werk met je vingers, dat gaat snel en goed. Een speciaal eetstokje heb je hiervoor zeker niet nodig. Je vingers beschadigen de wortels zelfs minder, want een eetstokje heeft geen gevoelige vingertoppen die weten wanneer ze wortels raken of wanneer je de grond te hard aan het aanduwen bent.

stap 6:
verankeringsdraad (indien nodig om te voorzien) aanspannen. En daarna alles goed gieten. Giet tot de grond goed doorweekt is. Als indicatie: een plant in een pot van ongeveer 25 op 40 en 10cm diep, daar giet ik een halve gieter water op, tot het onderaan uit de gaten stroomt.

stap 7:
indien in de lente uitgevoerd zet je de boom op een plaats waar hij minstens enkele weken wat beschut is tegen late vorst, wind,...
indien in de herfst uitgevoerd, zet je de boom op een plaats waar hij de hele winter beschermd is tegen vorst en flinke wind. Boompjes in de herfst opgepot van vollegrond naar schaal (of van schaal naar schaal met wortelsnoei) zullen het meest gevoelig zijn, dus absoluut voorzien in extra winterbescherming zoals in een garage (geen verwarmde) met een venster of dergelijke. Koude mag, maar vriestemperaturen kunnen beschadigen of de boom minstens serieus verzwakken met als gevolg een zwakke opkomst in de daaropvolgende lente (of met schade aan takken, wortels).

Een paar foto's van verplantwerken (niet noodzakelijk voorbeelden van alle bovenstaande stappen), helaas geen hele reeksen, gezien ik hier geen voldoende beschikbaar fotomateriaal heb.